In Italië mag men vanaf 16 jaar rijden met een Ape; je kent ze wel : zo'n 3-wieler met een brommerstuur en een laadbak.
Dit is dan ook dikwijls het eerste gemotoriseerde macho-symbool van de mannelijke Italiaan. De wagentjes zijn veelal gepimpt en prachtig beschilderd.
Zij scheuren hiermee door de straten om indruk te maken op de Italiaanse deernes; meestal een rookpluim achterlatend die zelfs de meest doorwinterde schoorsteenveger wanhopig naar lucht doet happen.
Als je ze op 2 wielen een bocht ziet nemen, is het mij een mysterie waarom je niet meer gekantelde Apes langs de kant van de weg ziet liggen; ofwel zijn het meesters in de stuurkunst, ofwel zijn die dingen toch veel stabieler dan je op het eerste gezicht zou denken.
Eens ze gaan werken en wat centjes verdiend hebben, dan is de ultieme droomwagen een Audi A3.
Of je nu zelf met je wagen 50 of 150 km/u rijdt - het maakt niet uit - als je ze achter je ziet aankomen, moeten en zullen ze je voorbij gaan.
Dit leidt niet zelden tot gevaarlijke toestanden : indien je op drukkere weg zit, hangen ze gedurende kilometers "in je gat" en dat kan je letterlijk nemen, want ze rijden 2-3 meter achter je; continu zigzaggend om het tegenliggend verkeer te zien en een gaatje te zoeken.
Indien het hen te lang duurt (lees, na 5 min), gaan ze sowieso voorbij en moeten de tegenligger en jijzelf uitwijken en in de remmen gaan om te vermijden dat ze frontaal in botsing komen met de tegenligger.
Hierbij deinzen ze er ook niet voor terug om voorbij te steken in een bocht naar rechts, zonder enig zicht op aankomende tegenverkeer.
Maar wonder bij wonder lopen dergelijke maneuvres veelal goed af en zie je eigenlijk zeer weinig ongevallen.
Een onopgelost mysterie is dat van de flitspalen, van die oranje bakken die in heel veel dorpjes staan : werken ze of werken ze niet ?
Het is zo dat er vele leeg zijn of waarbij het kijkglas voor de camera dichtgespoten is met zwarte verf, maar er zijn er met volledige uitrusting, waarop 's avonds ook nog wat lichtjes staan te flikkeren als was het om aan te geven : let op want wij zijn aktief en alert. Maar toch heb ik er nog nooit één zien flitsen en heb al veel bestuurders gezien die er in hoge snelheid voorbij razen.
Heb ook al gehoord van lokale bewoners dat zij al boete en strafpunten gekregen hebben voor overdreven snelheid. Alhans toch dat ze mensen kennen die in dat geval zijn.
Het lijkt mij dus zoiets als een loterij (is ook veelal in België met de oude analoge flitspalen) en neem het zekere voor het onzekere en houdt mij aan de toegelaten snelheid; alhoewel je soms eens wat verstrooid bent en toch aan te hoge snelheid voorbij rijdt, maar nog nooit met kwalijke gevolgen. Ik denk dat ze dus toch wel een stevige tolerantie-marge hanteren.
De wagen wordt hier ook gebruikt als een fiets, dat wil zeggen, je rijdt tot aan de deur van je bestemming. Ik heb al een paar keer gedacht : gelukkig is mijn voordeur niet breed genoeg, want anders zouden ze tot in de living rijden.
Het gevolg is dat er overal wagens geparkeerd staan op de straat voor de apotheker, bakker, …. Maakt niet uit dat er borden staan met parkeerverbod : als je de 4 gevaarlichten aanzet is het toch OK, want het gaat hier om een noodgeval :)
Hetzelfde geld voor de voorrangsborden : voorrang of niet, een Italiaan zal bijna altijd proberen zijn voorrang te nemen vb. zij komen van parkeerplaats of van zijstraat rechts zonder voorrang aan een behoorlijke snelheid. Dit is echter gebaseerd op intimidatie, want uiteindelijk zullen ze wel stoppen voor jou en je de voorrang verlenen, hoewel ze dan veelal al half op de straat staan.
Een andere onuitroeibare gewoonte is het gebruik van de GSM tijdens het rijden. Dit is hier ook enkel toegestaan indien dit handsfree gebeurt, maar meer dan de helft van de bestuurders zit te bellen achter het stuur met de GSM steevast aan het oor gedrukt.
Ook bij de tankstations zijn er een aantal heel typische gebruiken : de Italianen gooien veelal niet hun benzinetank vol, maar tanken voor een bepaald bedrag : 20 eur, 30 eur, 40 eur, … Quasi alle stations hebben zelfs vaste knoppen aan de benzinepomp waarop je kan drukken om te tanken voor zo'n vast bedrag. Waarom ze dit doen, weet ik eigenlijk niet. Het lijkt mij nogal onpraktisch en je loopt het risico dat je het vooraf ingegeven bedrag niet in je tank krijgt.
Mijn theorie is : het tankstation heeft ook altijd een bar waar je koffie kan krijgen en doordat ze heel frequent stoppen onderweg voor een koffie, tanken ze dan ook maar voor een (kleiner) bedrag waarmee ze wel toekomen tot de volgende koffie (en tankbeurt).
Een ander verhaal dat ik nog wil meegeven is dat van de Fiat Panda 4x4, en meer specifiek het oud model van 15-20 jaar geleden. Je ziet ze hier overal en je zou denken : dat zijn mensen die graag een echte 4x4 zouden willen, maar niet de financiële middelen hiervoor hebben. Maar dat blijkt helemaal fout.
Het is werkelijk om praktische reden : het blijkt een heel soliede wagen te zijn waarmee je overal doorheen kan : steile, smalle straatjes van oude dorpskernen en ja, zelfs zwaar terrein.
Zo hebben bvb. De (wijn-)boeren steevast zo'n wagen op stal staan. Het is hier in de streek kleigrond die ongeloofelijk plakt en aanzuigt als hij doorweekt is. Als de Landrover of zware jeep vastrijdt, wordt de Panda 4x4 van stal gehaald; deze weegt maar 1/3 van de zware, moderne jeeps en gaat overal doorheen waar de rest zich hopeloos vastrijdt.
Er wordt dan ook behoorlijk wat geld gevraagd voor zo'n oude Panda en de wisselstukken zijn zeer gegeerd.
Tot slot nog enkele ongeschreven verkeersregels :
conclusie : er klopt dus zeker wel wat van de cowboy-verhalen van de Italiaanse rijstijl; maar er is hier veel, veel minder verkeer en er gebeuren dan ook weinig ongevallen. Ik heb er op de 2 jaar die we hier zijn nog geen gezien; dat was in België wel even anders.